Voorschoolse Muziek Educatie
Early Years Music Education
Pedagogische inspiratie
April 2019
“Het is echter moeilijk iets te zoeken als je nog niet weet dat je het mist. Nieuwsgierigheid is ‘mimetisch’ van aard en ontstaat niet uit het niets. Alleen gelaten met een computer met internet en google op het scherm zou een peuter nog niet weten wat te zoeken. Je hebt anderen nodig die iets weten of kunnen wat jij nog niet weet. Zo kan bij jou nieuwsgierigheid gewekt worden. Juist door tijd en moeite te investeren begin je in te zien hoe interessant iets is en borrelen meer vragen op” (Berding & Dekker).*
Dit stukje maakt kort en krachtig duidelijk dat de docent een docent is of leraar (in mijn geval lerares) en geen begeleider of coach. Ook onderbouwt het de titel van mijn blog: muziekeducatie.
In de laatste jaren is zeer regelmatig de tegenstelling child-led en teacher-led langs gekomen. Daaraan vastgekoppeld dat teacher-led niet de bedoeling is en eigenlijk ouderwets en not-done is. Want jonge kinderen krijgen dan geen kans om hun creativiteit te uiten of zelf iets bij te dragen. Ze moeten zich schikken naar de autoriteit van de docent.
Iets dergelijks kwam ik al tijdens mijn eigen opleiding tegen maar dan in een andere vorm. Ik diende een papiertje in te vullen met daarop wat mijn leerdoelen waren en hoe ik dacht dat te bewerkstelligen. Zonder trouwens ook maar enige informatie van de opleiding te hebben gehad, behalve een overzicht. Toen was ik al verbouwereerd: “ja maar ik kom hier om iets te leren, om mij te bekwamen in muziekeducatie.” Ik weet nog niks. Hoe kan ik dan bepalen wat ik wil leren? Hoe weet ik wat ik niet weet?
En ook het volgende stukje:
“Naar school ga je omdat je daar dingen kunt ontdekken waarvan je niet wist dat ze bestonden. Precies wanneer deze input ontbreekt, ontstaat er een risico van doorgeschoten flexibilisering en persoonsgerichte informatie. Wanneer we informatie allemaal persoonsgericht organiseren en door de individuen zelf laten kiezen, ontstaan de ‘echokamers’ die ondertussen bekend zijn van sociale media. Je vindt en hoort dan slechts bevestiging van jouw huidige standpunten en kennis in je bubble.” Ik zou daaraan toe willen voegen: en je leert niets.
Door te kiezen voor educatie door de kinderen geleid, lopen we het risico dat ze dus niet geprikkeld worden en dat er geen ontwaking is van nieuwe muzikale interesses, van nieuwe muzikale elementen. Een en ander is evenwel niet zwart wit. Een pedagogische onderbouwing houdt in dat er variatie en afwisseling is. Dat het niet of-of is maar ook en-en.
Daarbij zien we ook hier weer het woord leiden terug. (Zie ook Response to creative thinking). In de huidige over-competitieve maatschappij blijkt helaas regelmatig het belang wat wordt gehecht aan wie de leiding heeft. Leiding geven om leiding te hebben is gericht op persoonsverheerlijking en is inhoudelijk een zwaktebod. Doceren, docent zijn, is niet hetzelfde als de leiding hebben.
* Onderwijsfilosofen in actie. Joop Berding & Izaak Dekker. 2017
Hogeschool Rotterdam
