Voorschoolse Muziek Educatie
Early Years Music Education
Stel je voor…
Januari 2021
Stel je voor dat er in het programmaboekje van Het Concertgebouw zou staan: “Het beluisteren van deze symfonie van Mahler zal uw taal- en spraakvaardigheid stimuleren en is van positieve invloed op uw rekenvaardigheid. Daarbij zullen uw sociale vaardigheden aanzienlijk verbeteren.” Dat zou behoorlijk bizar zijn. Niet in het minst omdat dat niet de reden zal zijn waarom men naar het concert gaat. Voor jonge kinderen vinden we dit helaas inmiddels heel normaal. Een concert voor jonge kinderen wordt ook vaak aangeboden als zijnde een introductie in klassieke muziek. Soms zelfs als een introductie in muziek überhaupt. In deze tijd waarin muziek overal 24 uur per dag bereikbaar is en de meeste ouders tablets en smartphones hebben klinkt dat vreemd.
Niet alleen concerten voor jonge kinderen maar ook muziekcursussen en muziekboeken worden gepromoot als middel tot ontwikkeling zoals concentratievermogen, zelfdiscipline, sociale vaardigheden en heel vaak de taal-spraak-ontwikkeling. Het ziet er vaak mooi uit en er is veel aandacht aan besteed. Echter de beeldvorming van wat reguliere muziekeducatie 0 - 4 is wordt op deze manier vervormd en er worden verwachtingen geschapen die vanuit de wetenschap - wat is er nu eigenlijk ‘bewezen’* - minimaal tot niet gestaafd kunnen worden. Een resultaat is bijvoorbeeld dat veel mensen muziekles dansles noemen. En dat is zeer begrijpelijk omdat beweging in de muziekles 0 - 4 prominent aanwezig is en (te) regelmatig dansen genoemd wordt in publicaties terwijl het daar niets mee van doen heeft. Als dan ook nog de inhoud van een artikeltje muziek als eigenlijk alleen maar dienstbaar ziet aan een ander ontwikkelingsgebied, zoals gezegd heel vaak de taal-spraakontwikkeling, dan is de verwarring compleet.
In 2006 schreef Schellenberg: “At the outset, we might ask why people care about non-musical side-effects of exposure to music. Do we have similar concerns about other subjects taught in school and university, such as mathematics, English, or chemistry? Would we value physics less if we knew that it did not lead to improvements in drama? Although the question is tongue-in-cheek, it highlights the fact that all academic disciplines are not considered equal. […] music is more likely than other subjects to be eliminated from the school curriculum when budgets are reduced. Indeed, in the neo-conservative, belt-tightening climate of the late twentieth century, music education programmes were often slashed or threatened. Consequently, the idea that music might have collateral benefits was welcomed with open arms as a way of saving or reviving programmes. It suggested that music could be more than just an art form. In fact, music could be a conduit for improvements in other domains.”
Interessant in dit kader is het idee van de nutteloosheid van kunst. “Omdat de neiging sterk bestaat om het ‘nuttige’ aspect van de kunst te benadrukken, leeft die zorg bij hem [Biesta] in toenemende mate. “Kunst is nuttig voor de cognitieve ontwikkeling, voor creativiteit, draagt bij aan een goede houding en zulke punten worden dan genoemd. Maar dat zegt tegelijk, dat als er iets nog nuttigers gevonden zou worden daarvoor, de kunst ook weer weg kan. Dan gaat het om iets anders dan om de kunst zelf dus.”***
Veel kunst gerelateerde zaken staan in een permanente “leer”stand en zijn doorgeschoten in het educatieve. In het KDV moet er van alles muzikaal worden voorbereid voordat de muzikant(en) überhaupt mag komen.
Laat los.
https://www.voorschoolsemuziekeducatie.nl/download/shaping_time_abstract_jose_retra_meryc2018.pdf
*Cognitive and academic benefits of music training with children: A multilevel meta-analysis, Sala & Gobet, 2020
** Exposure to music: the truth about the consequences, E.G. Schellenberg. 2006
*** Kunst is bewust nutteloos, scienceguide.nl
